Inż. Jerzy Warszczyński
Biegły w dziedzinie badania ogumienia i techniki samochodowej
Laboratorium Ogumienia
Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Oponiarskiego w Poznaniu

Co roku powraca temat zimowego ogumienia. Choć przyjęło się ono na rynku motoryzacyjnym oraz w świadomości kierowców, nie wszyscy uważają, że jego używanie jest potrzebne. Jazda samochodem jest rzeczą zbyt poważną, aby lekceważyć bezpieczeństwo swoje oraz innych użytkowników dróg. Należy wybierać w miarę możliwości rozwiązania jak najlepsze i jak najbezpieczniejsze, wpływające zarazem na polepszenie komfortu użytkowania samochodu. Koszty zakupu opon zimowych są względnie niewielkie, a więc po prostu warto.

Opony uniwersalne 

Kilku producentów opon proponuje ogumienie uniwersalne tzn. zachowujące się poprawnie latem i zimą. Przykładem takiej opony jest między innymi „Navigator” z Dębicy. Ci sami producenci sprzedają równocześnie (do tych samych samochodów) opony rzeczywiście przeznaczone do eksploatacji w warunkach zimowych. Parametry jezdne samochodu wyposażonego w opony uniwersalne mogą być jednak niewystarczające podczas jazdy w warunkach ekstremalnych.
Charakterystyka opon zimowych

Generalnie, opony sezonowe są zaprojektowane na specyficzne warunki pogodowe, z jakimi mamy do czynienia o określonej porze roku. I tak opony zimowe są technicznie przystosowane do zapewniania najlepszych parametrów jezdnych w zimowych warunkach pogodowych. Określenie „zimowe warunki pogodowe” nie odnosi się wyłącznie do pokrytych lodem lub śniegiem dróg i ujemnych temperatur, ale również do średnich warunków zimowych, kiedy temperatura spada poniżej +7^oC.

Obecnie klasyczne opony zimowe uległy pewnej ewolucji i są projektowane tak, aby mogły zapewnić optymalne osiągi w warunkach europejskiej pory zimowej, to jest: śniegu i lodu, błota pośniegowego oraz stosunkowo dużych opadów deszczu i ryzyka jego przymarznięcia.

Utrzymywanie przejezdności dróg przez pługi śnieżne oraz coraz częstsze posypywanie solą spowodowało, że jednym z najtrudniejszych do uzyskania kompromisów jest teraz zachowanie się opon zimowych w normalnych warunkach drogowych.

Dobrą przyczepność opon zimowych na śniegu i lodzie zapewnia specjalna receptura mieszanki gumowej, z której powstaje bieżnik, zachowujący elastyczność w niskich temperaturach oraz specjalna rzeźba bieżnika z dużymi blokami w strefie barkowej i dużą ilością odpowiednio ukształtowanych nacięć lamelkowych. Ich obecność zdecydowanie poprawia kierowalność, hamowanie
i przyśpieszanie. Opony zimowe są bardziej odporne na aquaplaning niż opony letnie, ponieważ mają bardziej otwartą rzeźbę bieżnika, zaś jej głębokość jest również większa niż w oponach letnich.

Dodatkową zaletą kierunkowych opon zimowych jest specjalny układ rowków zapewniający optymalne odprowadzenie wody. Niektórzy producenci celem podniesienia przyczepności do mieszanki bieżnikowej dodają krzemionkę, popularnie nazywaną silikonową. Opony zimowe charakteryzują się znacznie lepszymi parametrami w czasie jazdy po nawierzchniach zaśnieżonych, oblodzonych oraz zabłoconych tak zwaną śliskością pośniegową. Co nie znaczy, że posiadają dobrą przyczepność do tych nawierzchni. Zachowują się na tyle dobrze, że umożliwiają spokojną jazdę tam, gdzie używając opon letnich, mielibyśmy poważne kłopoty.

Opony zimowe wykazują swoją wyższość także w ujemnych temperaturach na suchym asfalcie. Według przeprowadzanych testów droga hamowania samochodu wyposażonego w dobre opony zimowe skraca się wówczas średnio o 30%. W warunkach letnich, ogumienie zimowe można stosować bez obaw, pamiętając o nieco gorszej sterowności samochodu i wyraźnie szybszym zużyciu bieżnika.

Można dodać, że dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie ogumienia zimowego „o numer” węższego od zalecanego normalnie do konkretnego samochodu, zachowując podobną średnicę koła, o odpowiednio wyższym profilu. Dotyczy to samochodów, w których używane są opony niskoprofilowe. Nie ma ściśle określonych terminów, kiedy należy zakładać opony zimowe, a kiedy je demontować i wymieniać z powrotem na letnie. Wszystko zależy, od warunków atmosferycznych, kiedy nastąpią mroźne dni i kiedy nadejdzie wiosna. Chodzi o to, byśmy nie byli zaskakiwani przez złe warunki drogowe.

Nie jest zalecane stosowanie opon zimowych tylko na jednej osi samochodu, chociaż obowiązujące przepisy tego nie zabraniają. Używanie tylko dwóch opon zimowych zapewnia lepsze przyspieszanie i hamowanie, spowoduje jednak wyraźne pogorszenie stabilności na zakrętach, co może być niebezpieczne.
Wybór opon do samochodu

Na rynku dostępne są opony zimowe do wszystkich typów samochodów, wybór zależy od użytkownika samochodu, jego kieszeni i upodobania. Można przyjąć zasadę, że opony droższe zazwyczaj charakteryzują się lepszymi parametrami eksploatacji.

Podsumowując, w warunkach zimowych opony zimowe przewyższają opony letnie we wszystkich parametrach związanych z bezpieczeństwem jazdy.